Yeraltının Derinliklerinden Perilerin Bacalarına KAPADOKYA
Güzel Atlar Ülkesi… Perslerin verdiği adla Kapadokya, akıl almaz bir doğa parçası… Büyüleyici ve gizemli… Doğa harikası peri bacalarının yanı sıra Hristiyan keşişlerinin kayalara oydukları kiliseler ile bağlantıları henüz tam çözülemeyen yeraltı şehirleri ve balonla yapılacak çarpıcı Kapadokya turu bölgenin çekici özelliklerinden….
Coğrafi oluşum peri bacalarını oluştururken, insanlar da bu yapıların içlerine evler, kiliseler oymuş ve fresklerle süsleyerek, binlerce yıllık medeniyet izlerini günümüze taşımış.
Helenlerin dilinde aldığı biçimiyle Cappadocia, ya da orijinal adıyla Katpatuka, yerleşik kanıya göre eski İran dilinde “Güzel Atlar Ülkesi” anlamına geliyor. “Türkiye’deki Tarihsel Adlar’” ismiyle bir kitap yazmış olan Bilge Umar ise, bu ismi yörenin baş tanrısı Khepat’dan geldiği ve Khepat-ukh yani Khepat Diyarı anlamına geldiği kanısında. Üzerinde taşıdığı kültürel ve tarihsel zenginlik nedeniyle UNESCO tarafından korunması gereken bölgeler arasına alınan ve dünyanın 8. harikası olarak kabul edilen Kapadokya, bugünkü Nevşehir, Aksaray, Niğde, Kayseri ve Kırşehir şehirlerinin kapladığı alanda bulunuyor. Yöreye o ünlü doğal manzarasını sağlayan kayalık alan ise Uçhisar, Göreme, Avanos, Ürgüp, Derinkuyu, Kaymaklı, Ihlara ve çevresinden ibaret. Dünyanın en ilginç yeryüzü oluşumlarının yer aldığı Kapadokya bölgesinde, 10 değişik uygarlığa ait 429 tescilli yapı ve 64 sit alanı bulunuyor. Bu yapılar, Roma, Bizans, Selçuklu ve Osmanlı İmparatorluğu ile Cumhuriyet döneminden kalma ve 2’si askeri, 70’i dinsel ve kültürel, 357’si ise sivil mimari örneği. Bölgede ayrıca, Tunç Çağı’ndan başlamak üzere Asur ticaret kolonileri, Hitit, Frig ve Grek dönemlerine ait 48 adet arkeolojik, 3 adet kentsel, 4 adet tarihi ve 9 adet de doğal sit alanı bulunuyor.
BALON TURU
Kapadokya’ya geldiyseniz bir balon turu yapmadan bölgeden ayrılmayın. Büyüleyici vadilerin ve gizemli peri bacaların üzerinden balonla bir Kapadokya turu sözcüklerle anlatılır gibi değil. Kapadokya’nın nefes gezen güzellikleri, bir saate yakın süren balonla gezide doruğa çıkıyor. 5-6 kişilik balonlar 300-400 metreye kadar yükselebiliyor.
Kapadokya’nın doğal bitki örtüsünü, vadi boylarında görülen söğüt, kavak, ceviz, badem, elma, armut gibi ağaçlar oluştururken, düzlüklere yayılmış kuşburnu, diken ve kekik bitkiler de çeşitliliği arttırıyor.
PERİLER VE BACALARI: DOĞANIN ESTETİĞİ
Bugün Kapadokya’da büyük bir hayranlıkla izlenen coğrafi oluşumların milyonlarca yıl önceye giden uzun bir öyküsü var aslında. Bölgeyi çevreleyen üç büyük yükselti Erciyes, Hasandağı ve Göllüdağı bundan yaklaşık 10 milyon önceki jeolojik devirlerde aktif birer volkandı. Bu yanardağlardan püsküren lavlar zamanla bölgenin geniş platolarını, akarsu ve göllerini yani 25 bin kilometre karelik bir alanı yaklaşık 100 metre kalınlığında bir lav tabakasıyla örttü. Doğa, başta Kızılırmak olmak üzere bölgedeki akarsu ve gölleri, sel suları, rüzgar erozyonu ve tüm diğer enstrümanlarıyla Tüf adı verilen ve volkanik küllerin çamurla karışımından oluşan farklı sertlikteki bu kayaları milyonlarca yıl boyunca aşındırıp oyarak bölgeye yavaş yavaş bugünkü pitoresk görüntüsü verdi. Dik yamaçlardan hızla aşağı inen sel suları, karşılarında bulduğu farklı sertlik ve dirençteki volkanik malzemeden en usta heykeltıraşları bile kıskandıracak güzellikte şapkalı, mantar biçimli, konik, sütunlu ya da sivri yapıtlar yarattı. Özellikle Ürgüp ve civarında çok rastlanan şapkalı peri bacalarının sırrı, gövde ve şapkayı oluşturan kayaların farklı dirençlere sahip taşlardan, yani tüf ve lahar ya da ignimbirit türü sert kayaçlardan oluşmuş olmasıydı. Yağmur suları, coşkulu akarsular bununla da kalmadı, vadi yamaçlarını da rötuşlayarak ilginç kıvrımlardan arkaplan fonları, yamaçlardaki lav tabakalarının ısı farklarından yararlanarak büyüleyici bir renk cümbüşü yarattı. Yaklaşık 10 bin yıl önce neolitik çağın insanları yöreye geldiklerinde karşılarında işte böylesine görkemli bir manzara buldular.
Kapadokya coğrafyası, doğanın iki karşıt gücünün jeolojik yapıyı şekillendirmesiyle oluşmuş. Bu karşıt güçlerden ilki, Orta Anadolu yanardağlarının sürekli faaliyet halinde bulunduğu ve bölgenin lav gibi volkanik unsurlarla kaplandığı yapılanma, diğeri de volkanik yapılanmadan sonra su ve rüzgarın etkisiyle başlayan ve halen devam eden aşınma.
MASALLAR ÜLKESİNDE YÜRÜYÜŞ
Kapadokya’nın bir başka sıradışı yanı da trekking turlarına olanak vermesi. Hayaller ülkesinde trekking, katılanlara, çağlar öncesinin serüvenci ruhunu yaşatıyor.
Kapadokya, volkanik yapısı, kayalar içine oyulmuş evleri, peri bacaları ve çevredeki konaklama ve kamp olanaklarıyla unutulmaz bir trekking parkuru sunuyor.
